عوامل سعادت و نجات انسان

یوم لا ینفع مال و لابنون* الا من اتی الله بقلب سلیم.

آن روز روزی است که نه ثروت برای انسان سود دهد و نه فرزندان مگر آن کسی که با دل پاک و سالم به پیشگاه خدا وارد آید.

                                                                                                                                                 (شعرا 88-89)

المال و البنون زینة الحیوة الدنیا و الباقیات الصالحات خیر عند ربک ثوابا و خیر املا.

مال ، ثروت و اولاد، فقط آرایش و زینت زندگی دنیای فانی است و تنها باقیات الصالحات (آثار نیک و روش های شایسته و پایدار در جامعه) است که ارزش و ثواب آن در پیشگاه پروردگارت بهتر و در امید و آرزوی انسانی سودمند تر است.

                                                                                         (کهف 46)

انما اموالکم و اولادکم فتنة و الله عنده اجرا عظیم.

جز این نیست که مال ، دارایی و اولاد شما وسیله آزمایش شماست و پاداش بزرگ فقط در پیشگاه خداست.

                                                                                        (تغابن 15)

سرای دنیا با جهان آخرت از جهاتی متفاوت است ؛ یکی اینکه زندگی این جهان با وسایل مادی مانند مال ، ثروت ، مقام ، قدرت و اولاد می چرخد. انسان در رسیدن به مقاصد مادی این جهان و بر آوردن زندگی مادی به آن نیازمند است و از آن بهره می جوید .به وسیله ی مال ، انسان زندگی خود را توسعه می دهد و به رفاه و آسایش مادی دست می یابد و مشکلات مختلف زندگی اش را حل میکند. با استفاده از اولاد و فرزندان نیز به عنوان بازویی نیرومند و پر قدرت برای موقعیت و پایگاه اجتماعی در میان مردم، عزت و تسلط به دست می آورد .

 ولی در سرای آخرت چگونه است؟ آیا باز هم می تواند برای رسیدن به موقعیتی مناسب و آسایش و آسودگی از این دو وسیله استفاده بجوید و خود را از حوادث تکان دهنده که یارای مقابله با آنان را ندارد نجات دهد؟!

آیات فوق سرمایه های زندگی مادی دنیا را در آن جهان که سرای حقایق و کشف واقعیات است بی فایده می داند و بزرگترین سرمایه نجات بخش را "قلب سلیم" ، "باقیات الصالحات" و "پاداش های نیک و ذخیره شده در پیشگاه خدا" معرفی میکند .

باقیات الصالحات یعنی اعمال و آثار نیکی که از انسان در جامعه باقی بماند و به حال مردم مفید و سودمند باشد و ارزشهای پایداری که از انسان در جامعه جریان یابد . و اما قلب سلیم مفهوم بسیار جالب و جامع دارد و مقصود از آن قلبی است که از گناهان و معاصی پاک و از عیوب و آفات رهیده و از هر نوع بیماری روحی و اخلاقی بری است . قلبی است زنده و پر نشاط و مالامال از فضایل اخلاقی و معنویات . قلب های بیمار و ناسالم نیست در برابر قلب سلیم عبارتند از:

-         قلبی که با نفاق و دورویی آمیخته است.

-         قلبی که با امراض کشنده کینه ، کبر ، غرور، حسد و رذایل اخلاقی دیگر آلوده است.

-         قلبی که علاقه و عشق به دنیای مادی و لذتهای آن و هوس های پست دنیوی آن را مالاما ل کرده است .

-         قلبی که از ایمان ، توحید و اخلاص خالی و عاری است.

-         قلبی که با گناه ، خیانت ، زشتی و آلودگی ، سیاه و تاریک گشته است.

نتیجه

1- در زندگی دنیا برای تامین مقاصد مادی ، مال و فرزند و برخی وسایل و عوامل مادی دیگربه یاری و کمک انسان میرسند و انسان در زندگی خود به آن ها تکیه میکند و امید می بندد . ولی در زندگی همیشگی جهان آخرت ،هیچکدام آنها سودی به حال انسان نمی بخشد مگر اینکه وسیله خدمت ، عبادت ، اطاعت و نیز وسیله اعمال خیر و سودمند معنوی قرارگیرد.

2- مهمترین وسیاله نجات و سعادت انسان در آخرت "قلب سلیم" و دل پاک و خالی از بیماریهای روحی و اخلاقی و عاری از انحرافات عقیدتی و فکری و رهیده از آفات و عیوب و رذایل است .ما باید چنین قلب و دلی را در درون خود بپرورانیم و با چنین دل پاک و قلب سلیم به پیشگاه پروردگارمان وارد آییم.

3- دومین وسیله نجات و سعادت انسان در جهان آخرت که سودی به حالش میبخشد ((باقیات الصالحات)) یعنی اعمال و روش های نیکو و سنت های حسنه و آثار مفید و سودمندی است که در جامعه از انسان به یادگار می ماند و مورد استفاده همگان قرار می گیرد.

4-    سومین وسیله سعادت انسان اینست که با عشق به خدا و به امید جزا و پاداش عظیم الهی عمل و حرکت کند.

5- کثرت مال و ثروت ،اولاد، مقام ، قدرت و هیچ وسیله مادی دیگر نباید مارا در خود فرو برد خرسند و مغرورمان سازد و برای ما هدف اصلی و نهایی باشد زیرا که این چیزها در روز نیاز و درماندگی ، کوچکترین سودی به حال ما نمی بخشند.